Taktik ve strateji oyunu olan satranç; aynı zamanda bilim, sanat ve spordur. Kişi, oyunda bütün olasılıkları gözden geçirir, dikkatini yoğunlaştırır. 4+ yaş için önerilen bu eğitim aracının matematik ile ilişkisi nedir?
Düşünme gücü yüksek birey, matematik alanında da başarılıdır. ABD’de bu ilişkiyi kanıtlamak üzere öğrenciler üzerinde yapılan deneylerde satranç dersi alan veya öğrenimi gören öğrencilerin matematik notunun almayanlara göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Ülkemizde de yüksek lisans tezi olarak bu konuda çalışılmıştır.
Deneyler, matematik başarısı üzerine olsa da amaç; düşünme yeteneğindeki gelişimi gözlemlemektir. Matematik gelişimi, düşünme ve problem çözme yeteneğinin gelişimine bağlıdır. Satranç, bireyin matematiksel zekasının gelişimini hızlandırır.
Satranç oyununda yapılan her yeni hamle, tahtadaki konumu yeniden oluşturur. Olası konumda olası hamleler hesaplanır. Okyanusun enginliği kadar varyasyonları bulunur. Matematik de öyle değil midir?
Matematik, zihinsel fonksiyonların gelişmesini sağlayan, yaşamı kolaylaştıran simgelerle ifade edilebilen kendine özgü bir dili olan bilim dalıdır. Yaşam kadar eski, yaşamla birlikte gelişen, insanlık tarihi ile paralel gelişim gösterir. Matematik, doğayı anlama çabası olarak gelişmiştir. Ortak özelliklere bakalım. Bilim, yaşam, doğa, soyut düşünce. O halde satranç matematiği tetikler, matematik de satrancı.
Bir eğitimci olarak satranç ve matematiğin birbirini tetiklediğine canlı örnekleri ile şahit oldum. O halde; satranç oynamak için çok nedenimiz var. Oynamamak için neden yok. Her yaşın kolaylıkla gelişim sağlayabildiği bu oyun, yeni ustalarını arıyor.
Cumhuriyetimizin kurucusu büyük önder Atatürk’ün 83. ölüm yıldönümünde saygı, minnet ve özlemle anıyoruz. Büyük ölülere matem gerekmez, fikirlerine bağlılık gerekir.
Kaynak:
Esra Ün ( Satranç Eğitimi ve Problem Çözme Yaklaşımları)
Prof. Fikri Akdeniz ( Matematik ve İnsan Yaşamı)