2013’te Anand’? yenerek ?ampiyon olan Norveçli Magnus Carlsen s?ras?yla Anand, Karyakin ve Caruana kar??s?nda unvan?n? koruduktan sonra bu kez ya? gruplar? ?ampiyonalar?ndan beri rakibi olan Rus Yan Nepomniya?çi kar??s?nda mücadele edecek.

Toplam 2 milyon Avro ödüllü maç?n format?na bakt???m?zda yeni FIDE yönetiminin baz? yenilikler getirdi?ini görmekteyiz. Unvan maç? önceki y?llar?n aksine bu sefer 12 oyun de?il 14 oyun üzerinden oynanacak ki bu da son iki unvan maç?n?n ancak e?itlik bozmada belirlendi?i dü?ünülürse yerinde bir karar gibi görünüyor. Ayr?ca önceki maçlar?n aksine hamle ba?? 30 saniye ekleme ancak 61.hamleden itibaren geçerli olacak; böylece oyuncular zeitnotta eski unvan maçlar?nda oldu?u gibi daha fazla bask? hissedecek. ?lk 40 hamle için 120 dakika dü?ünme süresine sahip olacak oyuncular?n saatine 40.hamleden sonra 60 dakika ve 60. hamleden sonra 15 dakika eklenecek. 40. hamleye kadar beraberlik teklifinin yasak oldu?u maç e?itlik halinde e?itlik bozma mini-maçlar?yla belirlenecek. Önce dört partilik bir h?zl? satranç maç? (25 dk+ 10 sn) ve ard?ndan toplamda en fazla be? adet olmak üzere iki partilik y?ld?r?m maçlar? (5 dk+3 sn) oynanacak. Bu biri h?zl? satranç olmak üzere alt? mini-maç?n ard?ndan hala e?itlik bozulmam??sa ?ampiyon siyah?n 5 beyaz?n 4 dakikaya sahip oldu?u ve beraberli?in de siyaha kazanç say?ld??? armagedon (alt?n puan) partisiyle belirlenecek.

Maç? ilginç k?lan bir unsur Nepomniya?çi’nin a??r partilerde Carlsen’e pozitif skoru olan yegâne elit satrançç? olmas?. Rus satrançç?n?n dünya satranc?n?n son on y?ldaki mutlak hâkimi diyebilece?imiz Carlsen kar??s?ndaki pozitif skoru (+4 -1, =8) “Nepo”nun maça Karyakin ve Caruana’n?n aksine çok daha pozitif bir zihinsel yap? ve özgüvenle ç?kabilece?ini gösteriyor. Elbette bu dört galibiyetten ikisinin 2002 ve 2003’te oynanan 12 ya? alt? ve 14 ya? alt? dünya ?ampiyonlar?nda oldu?unu da belirtmek gerekiyor, nitekim o y?llarda Nepomniya?çi’nin -elbette Rusya’daki satranç ortam?n?n da etkisiyle- uluslararas? ?ampiyonalar? genelde Carlsen’in önünde bitirdi?ini görüyoruz. Ancak daha sonra Carlsen h?zla dünya satranc?n?n zirvesine t?rman?rken Nepomniya?çi’nin ilerleyi?i ezeli rakibine göre daha yava? ve sanc?l? oldu. “Nepo”nun kendisinin de kabul etti?i üzere bunda Rus satrançç?n?n Carlsen kadar yüksek konsantrasyon ve çal??ma azmine sahip olmamas? etkili olmu? olabilir. Ancak y?llar sonra da olsa pandemi nedeniyle iki k?s?m halinde oynanan 2020-2021 Adaylar Turnuvas?’n? kazanmas? “Nepo”nun potansiyelini tam anlam?yla gerçekle?tirme yolunda ilerledi?ini gösteriyor.

Yine de Carlsen’in en büyük avantaj? New in Chess’e her zamanki özgüvenli ve esprili üslubuyla verdi?i yan?tta da söyledi?i gibi “satrançta rakibinden daha iyi olmas?”. Bu her ne kadar ?imdiye dek ikili aras?ndaki skora yans?mam?? olsa da her iki satrançç?n?n kariyerleri ve elbette oyunlar? bu tezin geçerlili?ini kan?tl?yor. Öte yandan ayn? ?ey Karyakin ve Caruana için de söylenebilirdi, buna ra?men her iki satrançç? da unvan maçlar?n? e?it bitirmeyi ba?ard?lar. ?yi bir haz?rl?k döneminin ard?ndan ve aday olarak be?inci unvan maç?na ç?kacak bir ?ampiyon kar??s?nda çok daha yüksek bir motivasyona sahip olman?n verdi?i avantajla Yan Nepomniya?çi’nin bir sürpriz yapabilece?ini dü?ünenler de pekâlâ az de?il. Her ne olursa olsun bizleri güzel oyunlar?n bekledi?i muhakkak!

Maç?n ilk oyunu 26 Kas?m Cuma günü TS? 15:30’da ba?layacak. Çekilen kura sonucu ilk oyunda beyaz ta?lara sahip olacak Nepomniya?çi elbette Carlsen’in aç?l?? haz?rl???n? denemek ve e?er bir aç?k yakalarsa da galibiyet aramak isteyecek. Maç?n 14 oyun olarak oynanmas?n?n ilk partilerde taraflar?n daha çok risk almas?n? sa?lay?p sa?lamayaca??n? da bu ve bir sonraki oyunda gözlemleme ?ans?m?z olacak.

Maç? Briç ve Satranç TV den canl? olarak izleyebilirsiniz.. IM Cem Kaan Gökerkan ve IM Deniz Özen moderatörlü?ünde GM Mustafa Y?lmaz, GM Alexander Ipatov ve GM Emre Can maç boyunca oyunlar? canl? olarak yorumlayacak. Türkçe olarak maç? takip etmek isteyenlerin briç ve satranç TV nin yay?nlar?n? kaç?rmamlar?n? tavsiye ederiz.